آنتن تلویزیون دیجیتال

تداخل در امواج ديجيتال :

در صورتیکه از سیستم تک فرکانسی استفاده شود ، تنها درصورتي تداخل در امواج تلويزيون ديجيتال باعث تخريب سيگنال مي شود كه اولاً امواج هم كانال بوده و ثانياً محتواي آنها متفاوت باشد يعني حتي درصورت هم كانال بودن برنامه هاي دو ايستگاه تلويزيون ديجيتال درصورتيكه محتواي برنامه ها يكي باشد ، تداخل نخواهيم داشت . البته در سطح کشور از روش چند فرکانسی استفاده می شود که درصورت رسیدن دو سیگنال هم کانال در یک نقظه ، تداخل بوجود خواهد آمد .

در روش تک فرکانس ، بعلت مشکلات طراحی و مشخصات سیستم ، امکان ایجاد سیستم تک فرکانس یکپارچه در کشور وجود ندارد .

گپ فيلر ( تکرار کننده )

در برخي مناطق كه سيگنال ديجيتال بعلت وجود موانع فيزيكي در دسترس نباشد ، لازم است تا اين سيگنال تقويت يا رله شود . اما براي كاهش هزينه ها تنها رله اي نصب مي گردد كه كانالهاي ورودي و خروجي آن همسان هستند . به اين رله ديجيتال ، گپ فيلر يا پر كننده شكافها مي گويند . البته در استفاده از گپ فیلر ها در سیستم SFN باید سیگنال این دستگاهها با فرستنده اصلی همزمان گردد که این همزمانی از طریق پالسهای GPS تامین می گردد .
انواع تکرار کننده ها :

هم کانال : سیگنال دریافتی توسط آنتن گیرنده ، تنها تقویت شده و در محدوده ای که فاقد پوشش است دوباره توسط آنتن خروجی پخش می شود . از این سیستم در مکانهایی استفاده می شود که محدوده پوشش آنتن فرستنده و سیگنال دریافتی کاملاً از هم جدا هستند . البته در خصوص چگونگی ( تخریب یا تقویت ) محدوده هایی که هر دو سیگنال را دریافت می کنند لازم است که اختلاف فاز بین دو سیگنال از میزان Guard Interval فراتر نرود ( یا بعبارتی اختلاف فاز زیادی بین ورودی و خروجی تکرار کننده وجود نداشته باشد ). در شکل زیر نمونه هایی از این تکرار کننده ها را مشاهده می کنید .
غیر هم کانال : سیگنال دریافتی از آنتن گیرنده ، تقویت و تغییر کانال داده شده و پس از تقویت نهایی توسط آنتن فرستنده دوباره در محدوده فاقد پوشش انتشار می یابد . مزیت این سیستم بر روش هم کانال این است که تداخل هم کانال به حداقل ممکن می رسد و ضعف آن در قیمت بالاتر آن است . در شکل زیر سه نمونه از این ترانس مدولاتور ها که قابلیت تغییر کانال سیگنال تلویزیون دیجیتال ورودی را دارند را می بینید .
شبکه تک فرکانس : در این شبکه ها همانند ایستگاههای دیگر لازم است که همزمانی بین ایستگاهها از طریق سیگنال های GPS و تجهیزات لازم طراحی و اجرا گردند . در اینگونه شبکه ها هر دو روش قبلی ، با احتساب نکات ضروری طراحی قابل اجرا خواهند بود .

تلويزيون ديجيتال در تهران

در تهران توسط دو فرستنده 2.5 كيلو واتي ، 14 شبكه هاي تلويزيوني ديجيتال شامل شبكه هاي اول ، دوم ، سوم ، چهارم ، خبر ، شبكه تهران ، آموزش ، خبر بر روي كانال 37 (‌فركانس 602 مگاهرتز ) و شبكه هاي Press TV ، العالم ، الكوثر ، جام جم 1 ، مستند و ايران ( شبكه هاي استاني به گونه اي كه هر روز يك شبكه استاني پخش مي شود ) بر روي كانال 43 ( فركانس 650 مگاهرتز ) و 10 شبكه راديويي شامل راديوهاي ايران ، پيام ، جوان ، فرهنگ ، معارف ، تهران ، قرآن ، سلامت ، ورزش و تجارت پخش مي شوند . البته بعلت خاصيت سيگنال ديجيتال و توان بالاي فرستنده ها ، سيگنال هاي اين فرستنده ها در بسياري از نقاط استان البرز ( كرج ) و تاكستان هم قابل دريافت مي باشند .

فرستنده دیجیتال موبایل ( DVB-H ) در تهران برنامه های بیست و یک شبکه تلویزیونی و ده شبکه رادیویی را به این شرح پخش می کند:
شبکه های تلویزیونی شامل شبكه هاي اول ، دوم ، سوم ، چهارم ، تهران، خبر، آموزش، قرآن، مستند، جام جم۱، الکوثر، العالم، Press TV وشبکه های استانی آذربایجان شرقی (تبریز)، خراسان رضوی (مشهد)، خلیج فارس(بندرعباس)، خوزستان (اهواز)، آذربایجان غربی (ارومیه)، اصفهان، فارس(شیراز) و سیستان و بلوچستان (زاهدان).
شبکه های رادیویی شامل ایران، جوان، پیام، فرهنگ، ورزش، قرآن، معارف، تهران، سلامت ، گفتگو و تجارت .
گفتنی است چهار شبکه تلویزیونی اصفهان، فارس، زنجان و سیستان و بلوچستان از روز ۳۰ مهر ماه ۸۹ به شبكه هاي قبلي اضافه شدند و شبکه زنجان از روز ۱۵ آبان ماه ۸۹ قطع شد .شرکت نوکیا هم برای مدل های گوشی تولیدی خود که از DVB-H پشتیبانی نمی کنند و از سیستم عامل سیمبیان3 استفاده می کنند ، هندزفری ای رو ارائه کرده که با نصب نرم افزار و این هندزفری این گوشی ها قادر به دریافت شبکه های تلویزیون موبایل در مناطقی که تحت پوش این سیستم هست میشن .
تلويزيون ديجيتال در اروميه

از بهمن ماه 1388 فرستنده 50 واتي اروميه از ايستگاه گلشهر بصورت آزمايشي ، پخش برنامه هاي پنج شبكه تلويزيون ديجيتال و يك شبكه راديو ديجيتال با فشرده سازي MPEG2 بر روي كانال 35 را آغاز نمود و شهروندان محترم قادرند در اكثر نقاط شهر با تنظيم آنتن به سمت گلشهر ، سيگنال ديجيتال را دريافت نمايند . تا پايان سال 1391 فرستنده هاي ديجيتال در شهرهاي استان آذربايجان غربي راه اندازي خواهند شد .

در تاریخ 1389/11/16 شبکه سوم از لیست پخش حذف و بجای آن شبکه استانی ارومیه افزوده شد . قبل از 28 اسفند 1389 شبکه های جام جم 3 ، پرس تی وی ، خبر ، استانی ارومیه و شبکه تهران در سطح شهر ارومیه پخش می شد .

فرستنده 2 کیلو واتی کانال 35 ارومیه با فشرده سازی MPEG4 در تاریخ 1389/12/28 بصورت آزمایشی از ایستگاه شهید امینی ، روشن بود و شبکه های اول ، دوم ، سوم ، تهران ، خبر ، آموزش و قرآن را در سطح شهر ارومیه پخش می کرد . این فرستنده در تاریخ 1390/1/14خاموش و در تاریخ 1390/2/21 دوباره پخش آزمایشی خود را آغاز کرد . در مورخه 1390/4/18 شبكه شما جايگزين شبكه آموزش شد . صبح روز سي ام تير ماه 1389 فرستنده دوم ديجيتال اروميه راه اندازي و پخش آزمايشي شبكه هاي جديد به فرستنده قبلي افزوده شد . سيستم تلويزيون ديجيتال اروميه در 15 مرداد ماه 1390 افتتاح شد . در بيستم مهر 1390 شبكه بازار به 15 شبكه قبلي افزوده شد .

بغیر از شبکه های مذکور در بخشهایی از شهر ، امواج فرستنده دیجیتالی تبریز بر روی کانال 22 قابل دریافت می باشند و شبکه های اول ، دوم ، سوم ، چهارم ، تهران ، خبر ، آموزش ، قرآن و سهند را تامین می کند .
شبكه هايي كه در اروميه راه اندازي شده اند عبارتند از شبكه هاي اول ، دوم ، سوم ، چهارم ، تهران ، خبر ، آموزش ، قرآن ، نمايش ، العالم ، پرس تي وي ، شبكه فيلم ، شبكه مستند ، شبكه اروميه ، بازار و شبكه شما و كه گلچيني از برنامه هاي شبكه هاي استاني را پخش مي كند . بعلاوه شبكه هاي تلويزيوني فوق شبكه هاي راديويي ايران ، جوان ، معارف ، قرآن ، فرهنگ ، سلامت ، ورزش ، تجارت ، تهران و پيام نيز راه اندازي شده اند و از طريق گيرنده هاي ديجيتال قابل دريافت مي باشند . البته در اول آذرماه 1390 شبكه جام جم يك از ليست پخش حذف و شبكه نمايش جايگزين آن شد

در بیست و هفتم تیر ماه 91 در ارومیه شبکه های ورزش و پویا به فرستنده دوم ایستگاههای شهید امینی و شیخ تپه افزوده شدند . در بیست و پنجم بهمن ماه 91 شبکه های تماشا و سلامت به برنامه های فرستنده اول افزوده شدند . پخش آزمايشي HD از ايستگاه شهيد اميني اروميه با شبكه هاي irib HD و PressTv و الكوثر بر روي كانال 47 فركانس 682 مگاهرتز آغاز شد .

ايستگاه شيخ تپه اروميه : به منظور بهبود سطح پوشش شبكه هاي ديجيتال در مناطق بهداري و گلباد و ... ، فرستنده هاي كانال 25 ( فركانس 506 مگاهرتز ) و 37 ( فركانس 602 مگاهرتز ) در نظر گرفته شده كه از سيزدهم ديماه فرستنده كانال 25 با پخش شبكه هاي TS اول و در پانزدهم ديماه 1390 فرستنده دوم روي كانال 37 با پخش شبكه هاي TS دوم آغاز به كار كرد .
بررسي وضعيت دريافت از دو ايستگاه شيخ تپه و شهيد اميني اروميه :
هرچند توان فرستنده هاي ايستگاه شيخ تپه در مقايسه با ايستگاه شهيد اميني ناچيز بحساب مي آيد اما از آنجايي كه ايستگاه شيخ تپه در سمت جنوب شهر واقع شده و اكثر منازل پنجره هايي به سمت جنوب دارند لذا دريافت بهتري نسبت به ايستگاه شيد اميني كه در سمت شمال غربي اروميه واقع شده پيش بيني مي شود . از طرفي فاصله كمتر ايستگاه شيخ تپه نسبت به ايستگاه شهيد اميني احتمال وجود حامل هاي مخرب كرير به نويز را به حداقل مي رساند چرا كه گيرنده هاي ديجيتال درصورتي كه سطح سيگنال dB 25 از ميزان نويز يا حامل هاي ناخواسته بيشتر باشد ، بدون مشكل كار مي كنند .

نكته : TS مخفف عبارت Transport Stream مي باشد كه ورودي هريك از فرستنده هاي ديجيتالي مي باشد . TS بعبارتي رشته اي از اطلاعات تصوير ، صدا و ديتا مي باشد كه در كنار هم با ساختاري بخصوص قرار گرفته اند .

وضعيت دريافت شبكه هاي ديجيتال در شهرهاي استان آذربايجان غربي :

مهاباد : از ابتداي ديماه 1390 پخش آزمايشي شبكه هاي ديجيتال در شهرستان مهاباد بر روي كانال هاي 24 ( فركانس 498 مگاهرتز ) و 30 ( فركانس 546 مگاهرتز ) از ایستگاه کانی شیخان آغاز و در 15/11/1390 رسماً افتتاح شد . ضمناً شبکه های تلویزیون دیجیتال در مهاباد بر روی کانالهای 27 ( فرکانس 522 مگاهرتز ) و 33 ( فرکانس 570 مگاهرتز ) ایستگاه دوشان مجید نیز قابل دریافت می باشند .

مياندوآب : مناطقی از شهر و حومه مياندوآب قابليت دريافت امواج ارسالي از فرستنده هاي پرقدرت اروميه و آذرشهر را داشتند که امروز فرستنده های دیجیتال مستقل شهرستان میاندوآب روی کانال 30 ( فرکانس 546 مگاهرتز ) و کانال 36 ( فرکانس 594 مگاهرتز ) رسماً راه اندازی شدند .

بوکان : فرستنده های مستقل دیجیتال شهر بوکان روی کانالهای 30 ( فرکانس 546 مگاهرتز ) و 36 ( فرکانس 594 مگاهرتز ) که از نوزدهم اسفند ماه 1391 بصورت آزمایشی راه اندازی شده بودند در تاریخ 15/2/92 بصورت رسمی افتتاح شدند .

سلماس : اكثر نقاط شهرستان سلماس قابليت دريافت امواج ارسالي فرستنده اول تبريز روي كانال 22 ( فركانس 482 مگاهرتز ) را دارند . ضمناً در تاريخ 1392/9/3 فرستنده هاي ديجيتال شهر سلماس روي كانال 26 ( فركانس 514 مگاهرتز ) و كانال 32 ( فركانس 562 مگاهرتز ) بصورت آزمايشي پخش خود را آغاز نمودند .

نقده ، محمدیار ، اشنویه و پیرانشهر : فرستنده های اول و دوم ایستگاه شهید باکری بر روی کانالهای 34 ( فرکانس 578 مگاهرتز ) و 40 ( فرکانس 626 مگاهرتز )در تیر ماه 91 بصورت رسمی در تاریخ 1391/04/21 افتتاح شدند . البته برای بخشهایی از شهر پیرانشهر که فاقد پوشش فرستنده ایستگاه شهید باکری هستند ، در آینده فرستنده های مستقل در نظر گرفته خواهد شد .

ماكو : فرستنده هاي كانال 39 ( فركانس 618 مگاهرتز ) و كانال 45 ( فركانس 666 مگاهرتز ) در مورخه 1392/5/14 بصورت آزمايشي پخش شبكه هاي ديجيتال را آغاز نمودند .
چایپاره ( قره ضیاءالدین ) : فرستنده های کانال 30 ( فرکانس 546 مگاهرتز ) و 47 ( فرکانس 682 مگاهرتز ) از 1392/3/10 بصورت آزمایشی راه اندازی شدند . این فرستنده ها بخش وسیعی از شمال استان همچون شوط ، پلدشت و سد ارس را تحت پوشش خود خواهند داشت .

خوی : در مورخه 1391/7/20 پخش آزمایشی فرستنده های کانال 45 ( فرکانس 666 مگاهرتز ) و کانال 51 ( فرکانس 714 مگاهرتز ) آغاز و در تاریخ 11 آبان 1391 رسماً افتتاح شدند . سیگنال های تلویزیون دیجیتال در خوی با کیفیت مطلوب قابل دریافت می باشند . اما با توجه به عدم دید مستقیم شهرک ولیعصر به ایستگاه تلویزیونی شهر خوی ، امکان دریافت ، تنها در نقاطی از شهرک با آنتن بوستر دار امکانپذیر است . در آینده شبکه های تلویزیونی دیجیتال در این بخش از شهر ، از طریق ایستگاهی دیگر زیر پوشش خواهند رفت .

کسی که برای اولین بار وارد شهر خوی می شود آنتن های بلند بر فراز منازل در نظر او جلب توجه می کنند . اغلب این آنتن ها از نوع باند یک بوده و برای دریافت شبکه های کشورهای همسایه که در گذشته به پخش برنامه می پرداختند ، نصب شده بودند . اما امروزه همچنان این آنتن ها موقعیت خود را حفظ کرده اند . از این موضوع دو نکته نتیجه می شود : یکی اینکه مردم به دریافت شبکه های تلویزیونی رغبت زیادی دارند و دوم اینکه بسختی شبکه های تلویزیونی در این شهر قابل دریافت می باشند . البته هرچند نوع بافت شهری در وضعیت دریافت شبکه های تلویزیونی موثر است اما استفاده از آنتن های نامناسب ( باند یک ) و استفاده از سیم های مخصوص آنتن تلویزیونهای سیاه و سفید ( کابل های دو رشته قهوه ای رنگ سیصد اهمی ) مشکل را دوچندان کرده اند که برای برطرف ساختن مشکلات دریافت لازم است از آنتن های متعارف ( برای دیجیتال و آنتن های VHF و UHF برای آنالوگ ) و همچنین کابل کواکسیال هفتاد و پنج اهمی مرغوب استفاده شود . همچنین برای دریافت مناسب شبکه های تلویزیونی در آپارتمانها و مجتمع های مسکونی حتماً لازم است از سیستم آنتن مرکزی که به روش مناسبی طراحی و اجرا شده استفاده شود .

شاهيندژ : فرستنده هاي كانال 38 ( فركانس 610 مگاهرتز ) و كانال 44 ( فركانس 658 مگاهرتز ) در مورخه 1392/9/17بصورت آزمايشي پخش شبكه هاي ديجيتال را آغاز نمودند .

تكاب : فرستنده هاي كانال 21 ( فركانس 474 مگاهرتز ) و كانال 27 ( فركانس 522 مگاهرتز ) در مورخه 1392/11/12 بصورت آزمايشي پخش شبكه هاي ديجيتال را آغاز نمودند .

سردشت : فرستنده هاي ديجيتال بر روی کانال 30 ( فرکانس 546 مگاهرتز ) و کانال 36 ( فرکانس 594 مگاهرتز ) در مورخه 1393/3/6 بصورت آزمايشي راه اندازی شدند. بخشهايي از شهر سردشت تحت پوشش سيگنال فرستنده هاي ديجيتال ايستگاه وزانه كردستان روي كانال 48 ( فركانس 690 مگاهرتز ) و كانال 51 ( فركانس 714 مگاهرتز ) نيز مي باشد ( البته فعلاً فرستنده بعلت مشكلات فني خاموش مي باشد ) .

چالدران : فرستنده هاي كانال 38 ( فركانس 610 مگاهرتز ) و كانال 44 ( فركانس 658 مگاهرتز ) در مورخه 1392/12/25 بصورت آزمايشي پخش شبكه هاي ديجيتال را آغاز نمودند .

ماکو : فرستنده های کانال 39 ( فرکانس 618 مگاهرتز ) و 45 ( فرکانس 666 مگاهرتز ) از 15/5/1392 بصورت آزمایشی راه اندازی شدند . این فرستنده ها شهر ماكو و بازرگان را تحت پوشش خود دارند و به زودي افتتاح خواهند داشت .

پلدشت : بخشهايي از پلدشت تحت پوشش فرستنده های کانال 30 ( فرکانس 546 مگاهرتز ) و 47 ( فرکانس 682 مگاهرتز ) ايستگاه توحيد مي باشند كه بزودی فرستنده های دیجیتال مستقل راه اندازی خواهند شد . در این شهر هم اکنون 12 شبکه خارجی از جمهوری آذربایجان بر روی کانال 41 ( فركانس 634 مگاهرتز ) با مشخصات زیر قابل دریافت است :

ATV international - Medeniyyet TV - idman Azar - Nakhchivan TV - AZ TV - ictimai TV - Lider Tv - Kanal 35 - Space TV - ANS - Azad Azerbaijan - Xezar Tv

شوط : فرستنده های دیجیتال مستقل کانال 32 ( فرکانس 562 مگاهرتز ) و 52 ( فرکانس 722 مگاهرتز ) در تاريخ 1393/1/30 بصورت آزمايشي راه اندازی شد.در این شهر هم اکنون 12 شبکه خارجی از جمهوری آذربایجان بر روی کانال 41 ( فركانس 634 مگاهرتز ) با مشخصات زیر قابل دریافت است :

ATV international - Medeniyyet TV - idman Azar - Nakhchivan TV - AZ TV - ictimai TV - Lider Tv - Kanal 35 - Space TV - ANS - Azad Azerbaijan - Xezar Tv

در برخي از بخش ها و روستاها با استاندارد جديد DVB-T2 راه اندازي شده كه از مزاياي اين سيستم اين است كه قابليت پخش بيست شبكه توسط يك فرستنده مستقل تامين ميگردد . هرچند بزرگترين ضعف اين سيستم اين مي باشد كه گيرنده هاي معمولي DVB-T قادر به دريافت و نمايش شبكه ها نيستند و لازم است حتما گيرنده جديد با قابليت DVB-T2 مورد استفاده قرار گيرد كه اخيراً متداول شده است .
روش بهینه سازی سیستم آنتن برای دریافت شبکه ها :
لازم به ذکر است که برای دریافت شبکه های دیجیتالی باید نکات زیر را به دقت رعایت نمود :

1 - حتماً جهت آنتن به سمت ایستگاه تلویزیونی باشد .

2 - حتماً از کابل های کواکسیال مرغوب مثل کابل کرمان صادراتی ، کابل آمل ،خراسان و ... استفاده شود و حتی الامکان طول کابل به حداقل برسد . قطعی در مسیر کابل کواکسیال باعث تضعیف شدید سیگنال تلویزیونی و افزایش هارمونیک و نویز در خط خواهد شد .

3 - حتی الامکان از آنتن های شاخه ای و بدون مدار تقویت کننده ( آنتن بوستر دار مثل آنتن هانی ) استفاده شود چراکه عموماً بخاطر کیفیت پائین تقویت کننده های موجود در اینگونه آنتن ها ، نویزی نیز توسط مدار تقویت کننده به سیگنال افزوده می شود که علیرغم افزایش سطح سیگنال ، باعث کاهش سطح کریر به نویز در خط شده و شبکه ها قابل دریافت نخواهند بود .

4 - در صورتیکه شبکه ها بصورت شطرنجی دریافت می شوند و یا تنها تعدادی از شبکه ها دریافت می شوند ( هر فرستنده 8 یا 10 شبکه پخش می کند ) ، با فشردن دو بار دکمه info برروی کنترل گیرنده دیجیتال ، میزان سیگنال دریافتی از آنتن مشخص می شود و از طریق این نمایشگر سطح سیگنال می توان با چرخاندن آنتن ، میزان سیگنال دریافتی را افزایش داد . وقتی که آنتن در بهترین جهت برای دریافت حداکثری تنظیم شد ، اقدام به کانال یابی مجدد نمائید .

5 - درصورتیکه از کانال و یا فرکانس فرستنده های دیجیتالی اطلاع دارید ، بهتر است از کانال یابی دستی ( نه اتوماتیک ) استفاده کنید . برای اینکار بر روی منوی کانال یابی دستی رفته ، کانال یا فرکانس فرستنده را وارد نموده تا میزان دریافتی سیگنال مشخص شود . در این مرحله نیز میتوان آنتن را چرخاند تا سیگنال دریافتی حداکثر شود . وقتی میزان سیگنال به بالاتر از 60 درصد رسید ( البته این مقدار در گیرنده های متفاوت ، متغیر است ) کلید جستجو را فشرده تا عملیات جستجو آغاز شود . بعد از اتمام کانال یابی ، فرستنده دوم مثل فرستنده اول جستجو می شود .